Çocuk içi ifade etme aracı oyun, yetişkin için sözcüklerdir. Çocuğun dünyasında oyun; duygularını ifade etme, ilişkileri geliştirme ve başarısını ifade etme yöntemidir.

Yetişkinler; duygularını, kızgınlıklarını, endişelerini ve kişisel problemlerini sözlü olarak ifade eder. Yetişkinlerin dünyasında korku, ikna, kızgınlık, mutluluğun ifade aracı sözcükler iken çocuğun dünyasında oyundur. Bu açıdan bakıldığında çocuklar oyuncaklarını kelimeler gibi kullanırlar.

 “Okul öncesi dönemde çocuğun en ciddi uğraşı oyun, en önemli işi yine oyundur.” (Montaigne)

Oyunun terapötik iyileştirici gücüne ise oyun terapisi diyoruz. Eğer çocukta yaşam ile ilgili pedagojik ve psikolojik sorunlar oluşmuş ise oyun terapisini deneyimlemenizde fayda vardır.

Çocuğun yaşadığı travma (cinsel taciz, ölüm, boşanma, şiddet vb.) çocuğun gelişim basamakların takılmalara veya gerilemelere yol açabilir. Oyun terapisi çocuğun takıldığı gelişim aşamasında gerekli iyileşmeyi sağlayarak bir sonraki gelişim aşamasına geçmesine ve iç dengesini kurmasına yardımcı olur. 

Bu süreçte çocuk, oyunlarında yaşamındaki hayal kırıklıklarını yeniden canlandırarak farklı şekillerde baş etme yollarını öğrenir. Bu da kendisine güvenini artırır.

“Problemleriyle yüzleşemeyen çocuklar problemlerini çözemezler.”

Oyun terapisi, cinsel davranışlarla aşırı meşgul olan, fiziksel nedeni olmayan mide bulantıları veya baş ağrılarından şikayet eden, içe dönüklük ve mutsuzluk belirtileri gösteren, arkadaş edinmekte güçlük çeken, yaşıtlarıyla veya kardeşleriyle sıkça kavga eden, başkalarına zorbalık eden veya başkaları tarafından zorbalık gören, kendini savunamayan özelliklede oyun oynamayan ve oyun oynamasını bilmeyen çocuklar için kullanılan ideal bir yöntemdir.

Oyun terapisi endişe, korku, takıntı, düşük özgüven, çekingenlik, dürtüsellik, saldırganlık, topluma-okula uyum sorunu, davranış problemleri, uyku-yeme-tuvalet sorunları için uzmanların sıkça kullandığı bir terapi tekniğidir.

“Çocukların hatalı bakış açıları oyun terapisinde zamanla onlara çıkış yollarını göstererek bu problemlerini çözmelerine yardım eder.” (Landreth)

Oyun terapisinden hangi çocuklar fayda sağlar?

-Öfke kontrolü

-Kayıp ve yas sürecindeki çocuklar

-Anne-baba ayrılması veya aile ilişkilerinin bozulması

-Travmatik yaşam olayları ve krizler (Doğal felaketler vb.)

-Davranış bozuklukları

-Anksiyete

-Depresyon

-Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu

-Otizm

-Akademik, sosyal ve fiziksel gelişim sorunları

-Öğrenme güçlüğü

 

Oyun terapisi hangi durumlarda uygulanır?

Oyun terapisi 2,5 - 11 yaş arası çocuklara uygundur.

-Boşanmış ailelerin çocuklarına

-Evlat edinilmiş veya terk edilmiş çocuklara

-Aile içi şiddet gören çocuklara

-Okulda zorbalık gören veya zorbalık yapan çocuklara

-Kaygı, korku ve fobileri olan çocuklara

-Uyku bozukluğu ve kabusları olan çocuklara

-Kardeş kıskançlığı yaşayan çocuklara

-Ailede kayıp ve yas olan çocuklara

-Duygusal, fiziksel ve cinsel tacize uğramış çocuklara

-Konuşma bozukluğu olan çocuklara (kekemeliki tekrarlayıcı dil, bebek konuşması)

-Arkadaş edinmede güçlük çeken çocuklara

-Ders çalışma problemi olan çocuklara

-İçe çekilmiş ve sürekli mutsuz olan çocuklara

-Uygunsuz davranışlar sergileyen çocuklara da, oyun terapisi uygulanmaktadır.

 

Çocuk oyun terapisi ile neler kazanır?

-Özgüvenlerini kazanmayı

-İşbirliği yapmayı

-Başkalarına saygı duymayı

-Sorumluluk almayı ve sorumluluklarını yerine getirmeyi

-Kendini korumayı

-Dikkatini toplamayı

-Problemlerine çözüm yolu bulmayı

-Öfkesini doğru yönlendirmeyi

-Kendini doğru ifade edebilmeyi

-Sosyal ilişkilerini güçlendirmeyi

-Korkularını yenmeyi

-Konuşma bozukluklarını düzeltmeyi öğrenirler.

 

         Artık oyun, geçmişte olduğu gibi çocuğun boş zamanını geçirmek için yaptığı bir faaliyet olarak değerlendirilmemekte, oyunun bir ihtiyaç olduğu kabul edilmektedir.

        Çocuklar geliştikçe hayatında kendisine lazım olacak toplumsal kuralları, mücadele etmeyi, tabiata saygı göstermeyi ve çalışmayı hep oyun içerisinde algılar, anlar, öğrenir ve geliştirir. Oyun çocuğu hemen her yönden geliştirir ve ona katkı sağlar.

         Oyun uzun yıllar çocukların fazla enerjilerini harcadıkları, yaramazlık yapmasını engelleyen ve taklit etme ihtiyacını gideren bir yol olarak düşünülürken günümüzde birçok uzman tarafından bir “öğrenme sanatı” olarak değerlendirilmektedir.

          Oynanan oyun türüne göre farklı faydalar sağlanır. Genel olarak elde edilen faydaları şu başlıklar altında toplayabiliriz.

-Fiziksel gelişme ve sağlık

-Bilişsel gelişim

-Yaratıcılık gelişimi

-Duygusal ve sosyal gelişme

-Psikolojik gelişim

-Zeka gelişimi

-Psiko-Motor gelişim