ÇOCUKLARDA HİPOTONİ

Hipotoni genelde yanlış anlaşılan yaygın bir tanıdır.

Bu yazı ile Konjenital Hipotoni'nin anlamının vurgulanması amaçlanıyor ayrıca hipotoni olan çocukların ailelerine ve bakıcılarına ve onlarla birlikte çalışan kişilere faydalı bilgiler sunuluyor.

Hipotoni, çocuğun motor kontrolünü etkileyen hem tehlikesiz hem de ciddi koşulların göstergesi olabilir.

Hipotoni, erken çocuklukta bile olsa, genellikle nispeten açık bir şekilde gözlemlenebilir ancak altta yatan nedeni teşhis etmek oldukça zor olabilir. Hipotoninin bir çocuğun gelişimine olan uzun vadeli etkileri öncelikle hipotoni şiddetine ve altta yatan nedenlerin doğasına bağlıdır. Bu bozuklukların bazıları için spesifik bir tıbbi tedavi vardır, ancak konjenital hipotoni olan çoğu çocuk için temel tedavi aslında Fizyoterapi ve Ergoterapidir.

Hipotoni Belirtileri

   •     Baş kontrolünü sürdürmede zorluk çekme

   •     Yalnız veya destek olmaksızın dik oturmakta zorluk çekme

   •     Motor becerileri yakalamakta yavaşlık

   •     Pozisyon değişikliklerinde zorluk çekme

   •     Sakar ve verimsiz hareket etme

   •     Gelişimsel Gecikme

   •     El-göz koordinasyonunda zorluk çekme

   •     Katılmak yerine gözlemlemeyi tercih etme

   •     Fiziksel olarak zor olan görevlere karşı düşül toleranslı olma

Ayırıcı Tanı : Hipotoni olarak ortaya çıkabilecek altta yatan muhtemel nedenleri ekarte etmek önemlidir. Bu koşullardan bazıları daha acil tıbbi müdahale gerektirir.

   •     Ayrıntılı Hasta ve Aile Öyküsü: Hamilelik, doğum ve doğum sonrası dönemin detayları son derece yararlıdır. Hipotoni gibi mevcut olan herhangi bir aile geçmişi öyküsü önemlidir.

   •     Gelişim Değerlendirmesi: Motor kilometre taşlarının edinilmesini ve çocuğun fiziksel, sosyal ve duygusal gelişimine etkilerini anlamak.

   •     Fiziksel Değerlendirme: Kas tonusu, nörolojik refleksler, kas kuvveti, postürel kontrol, eklem gevşekliği, koruyucu yanıtlar ve denge / düzeltme reaksiyonlarını içerir.

Kas kuvveti vs. kas tonusu

Vücudumuzdaki kasların her birinde dinlenme kas tonu vardır. Kas Tonusu, bir kasın dış kuvvet, gerilme veya yön değişikliğine tepki verme veya karşı koyma yeteneği olarak tanımlanır.

Doğru kas tonusu, bir çocuğun denge tepkileri, doğru tepkiler veya koruyucu tepkiler yoluyla dışarıdaki kuvvete çabucak tepki vermesini sağlar. Ayrıca, algılanan değişim gittiğinde çocuğun kaslarının hızla rahatlamasına izin verir. Hipotoni olan bir çocukta, dış kuvvete karşı bir daralma başlatmak için yavaş olan kaslar vardır ve uzun kas kasılmalarını sürdürememektedirler.

Kas gücü, kasın aktif olarak direnişe tepki vermek (çekme, bastırma, kaldırma vb.) Için bir kuvvet oluşturma kabiliyetine atıfta bulunmaktadır. Güç ve ton farklı olmakla birlikte, bir kas bir kasılmaya hazır olmak için ideal bir konumda olmadığında, kas kuvveti bozulacaktır.

Hipotoni aşağıdaki durumlarda açıkça görülebilir:

   •     Duyu Bütünleme, vestibüler, propriyoseptif ve / veya dokunsal sistemler beyni vücut pozisyonundaki değişiklikler konusunda uyaramadığı durumlar.

   •     Praksis ya da Motor Planlama, vücudun uygun motor tepkisini formüle edemediği durumlar.

   •     Denge, gövdenin yerçekimine karşı hem statik hem de dinamik olarak çalışan kas gruplarının birlikte aktifleşmesini sürdüremediği durumlar.

   •     Koordinasyon, akıcı ve etkili hareketler üretmek için üst ve alt vücut hareketlerini ve görsel sistemi koordine etmekte güçlük çektiği durumlar.

Zaman içinde Hipotini

Yenidoğan ve bebekler zayıf baş kontrolü gösterebilir. Bebekler "elinizden kayar" gibi görünebilir ve onları taşırken vücutlarını dik tutmakta zorluk çekebilirsiniz. Hipotoni bulunan bebekler sırt üstü yatarken, genellikle kollarını ve bacaklarını dışa doğru uzatır.

Hipotoni olan küçük çocuklar ise, otururken gövde kök kaslarını harekete geçirmek için başarısız olduklarından aşırı eğilme eğilimi gösterebilirler. Karın(core) ve postüral kasları tutmadan "W – oturma" pozisyonunda oturmaya elverişli olabilirler. Düşük kas tonusu olan çocuklar, motor kilometre taşlarına ulaşmada gecikme gösterebilir ve bağımsız olarak dönme, oturma, emekleme ve yürüme konularında zorluk çekebilirler.

Hipotoni bulunan daha büyük çocuklar okul ve ders dışı etkinliklere pasif ve aktif katılım gösterebilirler ancak fiziksel açıdan zorlu görevler sırasında düşük hoşgörü gösterebilirler.

Kolayca yorulabilirler ve hareketleri daha yavaş ve sakar hale gelebilir. Hipotoni olan çocuklar bilişsel yeteneklerine rağmen sınıf ortamına uyum sağlamada güçlük çekebilirler. Bir masada veya masa başı aktivitelerde uzun süre oturmak onlar için zorlu olabilir ve fiziksel stres yüzünden çocuklar odağını kaybedebilir. Çocuklar daha büyüdükçe, hipotoni yürüyüş ve koşu modellerini etkileyebilir.

Tedavi Hedefleri

  •      Distal Güç ve Fonksiyonu Kolaylaştırmak İçin Proksimal Güç ve Desteği Geliştirmek

   •     Postür Kontrolünü Geliştirmek

   •     Motor Gelişimi ve Motor Planlamanın Temellerini Kolaylaştırmak

   •     Postürel Yanıtları ve Koruyucu Reaksiyonları Geliştirmek

   •     Hareketlerin Akıcılığı ve Verimliliğini Beslemek

   •    Fonksiyonel Gücü Geliştirmek

Tedavi Stratejileri

1. Sabırlı Olun:  Hipotoni hastaları genellikle motor yanıtı hemen göstermezler, çünkü hem terapistler hem de çocuk ile ilgilenen kişiler, yaptıkları şeyden vazgeçme ve başka bir faaliyete geçme eğilimindedir.Sabır önemlidir, zira yeterli zaman ve uygun talimatla çocuğun belirli bir kapasitede hedefe ulaşması mümkün olacaktır. Bu yanıtı beklemek önemlidir. Aynı aktiviteyi sürdürerek ve başarıyı sağlamak için bu aktiviteyi değiştirerek, kas aktivasyonunu ve hareket modellerinin akışkanlığını kolaylaştırabilirsiniz.

2. Gelişim Sırasını Takip Edin: Hipotoni olan çocuklar genellikle motor kilometre taşlarını yakalamakta güçlük çeker. Çocuğa her gelişimsel adımı deneyimlemesi konusunda yardımcı olmak gerekir. Her vücut pozisyonu arasındaki geçişleri destekleyin: sırtüstü, yüzükoyun, oturma, dizler üstünde yükselme, ayakta durma.

3. Uygun sıralamayı takip Edin:  Tüm gelişim evrelerinde düzgün sıralanmış  destek tabanı oluşturun. Oturmaya çalışıyorsanız, aktiviteye başlamadan önce pelvisin nötr konumda olduğundan emin olun. Ayakta durmaya çalışıyorsanız işlevsel kas gelişimini teşvik etmek ve potansiyel hataları ortadan kaldırmak için ayakların düzgün bir şekilde hizalandığından ve destek yüzeyi boyunca ağırlık taşıyacağından emin olun.

4. Kademeli Çalışın: Ani hareketlerle çocukları şaşırtmamaya çalışın, itme veya çekme yapmayın, en üst düzeyde verim almak  için çocuğun kendiliğinden harekete geçmesine izin verin.

5. Zamanla Destek Dağılımını Azaltın: Çalışmaya daha yoğun ve proksimal tabanlı başlayın, çocuk kontrol kazanmaya başladıkça azaltın. Postürel kontrol ele alındığında, üst sırt / omuz kemeri desteği ile başlayın, çocuk etkinleşmeye ve güçlenmeye başlayana kadar yavaş yavaş azaltın bu durum çocuğun daha işlevsel bir bağımsızlığa kavuşmasına izin verir.

6. Görevleri İşlevsel Yapın: İşlev üzerine odaklanın. Gündelik ihtiyaçlar hakkında aile veya çocuğa bakan kişilerle konuşun. Giyinme ya da okulda sandalyeye oturup kalkma gibi günlük yaşam aktivitelerine motor planlama ile hem pratik hem de yararlı bir şekilde yardımcı olun.

7.  Başarı için plan yapın: Görevleri yönetilebilir bileşenlere bölün. Her görevi başarmak için çocuklara gerekli süre ve enerjiyi verin. Ve onları olumlu yönde teşvik etmeyi unutmayın!

Aktivite Fikirleri

1.Terapi Topu kullanın (Pilates Topu):

   •     Motor kontrolünü kolaylaştırmak

   •     Kas kuvvetini arttırmak

   •     Geçişleri kolaylaştırmak

   •     Vestibüler girdi sağlamak

   •     Dik durmaya çalışmak ve koruyucu tepkileri azaltmak

2. Gelişimsel Pozisyonları kullanın :

   •     Yüzükoyun: Çocuğun ağırlık aktarmasını sağlamak için hareketi kullanın ve ağırlık aktarımını üst ekstremiteler vasıtasıyla simetrik olarak dağıtın.

   •     El ve diz Üstünde: Omurgayı uzatmak ve üst-alt ekstremite boyunca simetrik ağırlık aktarabilmek için pelvis yoluyla doğrudan dereceli olarak kuvvet uygulayın. (kolaylaştırmak için köpük rulo vb. kullanılabilir)

   •     Dizüstünde: Alt ağırlık merkezi üzerinde çocuğun ağırlık aktarmasına yardımcı olun, gövde aktivasyonunu teşvik etmek ve yarım dizden üst ekstremite kullanmadan ayakta durmaya geçmesine yardımcı olmak için pelvis desteğinden yararlanın.    

3. Eklem sıkıştırmayı kullanın :

   •     Eklem sıkıştırmaları, eğitimli uzmanlar tarafından uygun bir şekilde yapıldığında, eklem çevresindeki kasların birlikte aktifleşmesini arttırmaya yardımcı olur ve çocuğun yer çekimine karşı hareket etmesini sağlar.

   •     Terapist tarafından desteklenen iyi hizalanmış eklemlerde sıkıştırma gerçekleştirin. (proximal to distal)

   •     Eklemlere aşırı yüklenmeden kademeli kuvvet kullanın

4. Dokunsal materyalleri kullanın :

   •     Terapi sırasında uygun kasları rahatlatarak, çocuklarda farkındalık yaratmaya ve güç kullanımının başlamasını teşvik etmeye yardımcı olabilirsiniz.

   •     Taktil uyaran, eklemi destekleyen kasların birlikte hareket etmesini sağlayabilir.

   •     Hafif basınçlı masaj ayrıca hipotoni olan çocuklarda kas aktivasyonunu ve kemiklerin güçlenmesini artırmaya yardımcı olur.

5.  Aktif olarak oynamasını teşvik edin

    •    Bilateral Oyun (vücudun her iki yanından ve orta çizgiyi çaprazlayan hareketlerden yararlanma)        

   •     Müzik kullanabilirsiniz, harika bir motivasyon kaynağıdır.

   •     Spor Becerileri (el-göz koordinasyonunu, uzanmayı, çömelmeyi, dengeyi içeren faaliyetler)

   •     Oyun tünelleri her zaman gücü, motor planlamayı ve dayanıklılığı artırmak için eğlenceli bir yoldur!

   •     Yukarı ve Aşağı Tırmanma (konsantrik ve eksantrik kas aktivasyonunu hedefleme)

   •     Ayakta durmasını, yürümesini destekleyin

   •    İlgilendiği, etkileşimde bulunduğu ve onu motive eden faaliyetleri bulun! Yüzme, binicilik, bisiklete binme, dans …

   Aktif oyun, tüm çocuklarımızın günlük yaşamlarının bir parçası olmalıdır!

 

Kaynak : http://blog.dinopt.com (Dinasour Physical Therapy)